Geld versus valuta. Daarover gaat deze blog. Inspiratie hiervoor? Via via kreeg ik een bijzonder boek opgestuurd. Claude Cueni schreef Het grote spel’. Een zeer bijzondere roman waarin wordt uitgelegd hoe wij als mensheid afstand deden van een oud monetair systeem gebaseerd op zilver en goud en overgingen naar het ‘nieuwe’ systeem van het papiergeld.
Dit boek zette mij aan het denken en nodigde mij bovendien uit om hier weer eens wat over geld te schrijven. De link naar het boek kun je trouwens hier vinden, mocht je het interessant vinden om te bestellen: De laatste uitgave die mij werd toegezonden is er eentje van Goudstandaard. Een partij die zich bezighoudt met het kopen en verkopen van goud en zilver.
Het boek schetst de situatie van rond 1700 waarin vele landen moeite hadden om voldoende liquiditeiten te verkrijgen om aan hun verplichtingen te voldoen. De gangbare gedachte was dat alleen iets van edelmetalen gebruikt kon (en mócht) worden als geld. Het boek heb ik in een adem uitgelezen en geeft een verbazingwekkende inkijk in hoe de wereld de afgelopen 300 jaar is mogen veranderen. Van een geldsysteem dat werd gedekt door goud en zilver tot een monetair systeem dat uitsluitend op vertrouwen is gebaseerd. Valt dat vertrouwen weg? Einde van het systeem.
Voor zover voor de meeste lezers weinig nieuws onder de zon. Alhoewel de principes van het huidige monetaire systeem zowel politiek en bancair enorm met elkaar verweven zijn, lijkt het van buitenaf een systeem dat goed geregeld is. In deze blog meer over dat systeem en waarom het gemaakt is een voor selectieve groep mensen.
Het verschil tussen valuta en geld uitgelegd:
Valuta is de Euro of de dollar. Goud en zilver zijn geld. Als je althans naar de historie van de afgelopen 5000 jaar kijkt. Zo lang komen goud en zilver al als winnaar uit de bus als het gaat over het behouden van hun koopkracht. Geen enkel ongedekt valutasysteem behoudt zijn waarde heel erg lang. De afgelopen jaren zijn we Euro’s en dollars geld gaan noemen. Terwijl het dat in essentie eigenlijk niet is. Om écht geld te zijn moet iets zijn waarde behouden over een langere tijdsperiode. Wie regelmatig boodschappen doet en deze prijzen vergelijkt voor hetzelfde product met bijvoorbeeld 10 jaar geleden ziet al snel dat de PRIJS van het product is gestegen. Dat pak melk? Dat is nog steeds een pak melk. De melk heeft zijn WAARDE vastgehouden. Gemeten in euro’s moeten we dus meer euro’s neertellen om hetzelfde product te bemachtigen. Zo gaat dat met huizen, aandelen, auto’s, consumptiegoederen. Nagenoeg alles is de afgelopen tijd in prijs gestegen.
Zo’n prijsstijging noemen we inflatie. Oftewel geldontwaarding. Om dit te illustreren heb ik even een plaatje van Goldbroker gebruikt.

1913 was in die zin een belangrijk jaar. De FED werd gecreëerd. FED staat voor Federal Reserve Board. Oftewel de centrale bank van Amerika. Een institutie die naar buiten toe het publieke belang lijkt te dienen. Wie hier een klein beetje induikt ziet al snel dat de FED ook gewoon aandeelhouders heeft die dividend krijgen uitgekeerd. Het doel van de FED is de creatie van een goed werkend monetair systeem. Naar buiten toe althans. We zien in bovenstaande grafiek wat er precies is gebeurd sinds de oprichting van deze FED. De koopkracht van een dollar is met 95% afgenomen. Dit betekent dat je nu met diezelfde dollar dus 95% minder goederen en diensten kunt kopen. Interessant. We zien hier dus ook dat, zolang een valuta kan worden bijgedrukt, het zijn koopkracht niet vast zal kunnen houden. Dit is heel simpel: Iets dat schaars is blijft waardevoller dan iets waarvan er meer en meer op de markt komt. En zeker de afgelopen jaren zien we het tempo van de valuta creatie natuurlijk enorm toenemen.
Dit gaat goed zolang er dus vertrouwen is in de betreffende valuta. Op dat vertrouwen is ons huidige banksysteem gebaseerd. Het vertrouwen dat onze euro’s veilig zijn op de bank. En dat terwijl diezelfde euro’s helemaal niet in de bank aanwezig zijn én niet worden gedekt door iets van waarde zoals goud en zilver. Mensen die dit principe snappen zullen niet teveel willen sparen omdat je jezelf af kunt vragen hoe veilig jouw euro’s precies zijn en uiteraard hoelang ze hun koopkracht blijven vasthouden. In de eurozone is er de afgelopen jaren sprake van een beperkte inflatie zoals deze officieel naar buiten wordt gebracht. Zo rond de 1%-2%. Volgens het CBS (Centraal Bureau voor de Statistiek) is de inflatie sinds 1997 gemiddeld 1,92% per jaar. Dit betekent dat 1000 euro op de bank in 10 jaar tijd nog maar 827 euro waard is (berekening gemaakt via: https://www.berekenhet.nl/modules/beleggen/inflatie.html).
Nu, dit is natuurlijk een beetje goochelen met cijfers maar de kern is er wel een om serieus te nemen: Valuta heeft de eigenschap om minder waard te worden en dat is geen goede eigenschap voor mensen met spaarrekeningen. Voor mensen met schulden betekent dit overigens dat diezelfde 1000 euro schuld nu makkelijker te betalen wordt.
Zolang zo’n inflatie langzaam gaat, merken burgers er weinig van. Zeker als ze ‘gewoon’ naar hun bankrekening kijken zien ze ‘gewoon’ hun euro’tjes staan. Er wordt alleen voorbij gegaan aan het feit dat die euro’tjes minder waard zijn geworden. Als dit proces langzaam gaat is het goed voor bijna de gehele economie, behalve dan voor diegene met spaargeld dat niks oplevert en dus minder waard wordt. Een economie heeft een klein beetje inflatie nodig omdat het schulden op die manier betaalbaar maakt. Wanneer dit proces te snel gaat kan er een versnelde inflatie optreden. Het laatste grote voorbeeld hiervan dat bij velen nog is blijven hangen is de hyperinflatie tijdens de Weimar Republiek.
Zo ging de prijs van een Kilo brood uiteraard ook door het dak. Waar voor hetzelfde brood eerst 4 Mark betaald moest worden was dat nauwelijks 2 jaar later opgelopen tot in de miljarden Marken. Simpelweg omdat de marken niks meer waard waren geworden (Bron: . https://duitslandinstituut.nl/naslagwerk/50/ruhrbezetting-en-hyperinflatie).
Prijs van 1 kilo brood
December 1921: | 4 Mark |
December 1922: | 163 Mark |
Januari 1923: | 250 Mark |
April 1923: | 474 Mark |
Augustus 1923: | 69.000 Mark |
November 1923: | 201.000.000.000 Mark |
Het is en blijft zeer interessant om dit proces van bijvoorbeeld de Weimar Republiek te bekijken vanuit het GELD stuk. Vanuit Goud en zilver dus. Laten we eens kijken wat de prijsstijging van goud was ten tijden van exact dezelfde omstandigheden gedurende die Weimar Hyperinflatie:
Wikimedia Commons heeft daar een hele mooie grafiek voor. Zie hieronder.
We zien hier dus dat goud precies datgene doet wat het altijd doet: Zijn waarde vasthouden. Je hebt dus vele malen meer “paper Marks” nodig om diezelfde Gold Mark te kunnen kopen. Een zeer interessante geschiedenisles over hoe dit proces is gegaan en dat dus die Gold Mark zijn koopkracht heeft weten te behouden.
Dat is overigens het belangrijkste verschil tussen Valuta en Geld: Valuta verliest dus op termijn zijn koopkracht terwijl geld zoals Goud dat vasthoudt.
Goudstaafje voor de dorst?
Een appeltje voor de dorst hebben is een alom bekende uitdrukking in de Nederlandse taal. Of, kunnen we het beter een goudstaafje voor de dorst noemen? Sparen in nationale valuta zoals de euro of de dollar. Het is dus maar de vraag of dat in de huidige tijd een slimme zet is. Zeker gezien de enorme valutacreatie die er op dit moment in de wereld aan de gang is. Goud en zilver, ze leveren in principe niks op omdat er geen risico is (het counter-party risk principe). Toch is het de afgelopen 5000 jaar dé ideale verzekering gebleken om vermogen te beschermen tegen de grillen van de markt. Zeker waar, je hoeft ze niet te hebben voor de return on investment. Die is er namelijk niet. Return on investment kun je maken op een hele rits andere manieren maar niet via goud. Goud is een verzekering die zijn waarde tot nu toe zeker nog niet verloren is.
Hard werken is een noodzaak. Financiële intelligentie een vereiste:
Wat mij zo aan het hart gaat (ja, met een t) is dat er zoveel kleine ondernemers zijn die door dit systeem van valuta en geld eigenlijk in de maling genomen worden. Hun zuurverdiende euro’s worden namelijk in essentie via die inflatie weer van hen afgenomen. Dat is dus een vorm van legale koopkrachtoverheveling. Van die hardwerkende ondernemers terug naar diegene die de valuta creëert: De overheid.
Geld gaat niet over geld. Het gaat over tijd en vrijheid. Om je leven zo in te richten zoals jij dat wilt. Om je Zielenmissie te leven. Om te doen waarvoor je gekomen bent. Goede financiële intelligentie is hierbij een vereiste. En, dat leren we dus zeker niet op school. Ook met mijn 7 jaar economiestudies en mijn HBO en universitaire diploma kun je wel raden hoe vaak we het hebben gehad over dit soort zaken. Juist ja. Ondernemers zijn hardwerkende mensen. Die soms wel eens vergeten om aan hun financiële intelligentie te werken.
Hier willen wij hen bij helpen. Het is én missie leven én impact maken via je zaak én in financiële overvloed leven. En, het kán dus wel degelijk met elkaar samen gaan. Winstgevend ondernemen vanuit rijkdom op alle vlakken hebben wij het genoemd. Dit principe werken wij uit vanuit het ZIJN-DOEN-HEBBEN proces:
Omdat wij vertrouwen dat iedereen vanuit zijn of haar persoonlijke Zielenmissie een rijk leven op alle vlakken kan opbouwen. Dit gaat natuurlijk niet zonder slag of stoot maar het ís zeker mogelijk.
Meer leren over geld en rijkdom vanuit betekenis?
Ben je nieuwsgierig naar hoe Mirna en ik jou nog verder kunnen helpen met het creëren van rijkdom op alle vlakken?
Beluister dan zeker eens onze podcast.
Wellicht houd je meer van lezen? Het blogsegment vind je hier.
Of wil je liever persoonlijk met ons kennismaken? Dan nodigen we je van harte uit om eens naar de Business Meaning Booster training toe te komen. Hierin krijg je praktische tools en tips om rijkdom op alle vlakken te creëren.
Meer informatie over Business Meaning Booster kun je hier vinden.
Met liefde,
Bas